Last Updated on Temmuz 10, 2025 by EDİTÖR
Kaynak, Kemal Yildirim / Getty Images
Memur ve emeklilerin yılın ikinci yarısında alacağı maaş, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Haziran enflasyonunu açıklamasıyla belli oldu.
TÜİK rakamlarına göre yılın ilk altı ayında enflasyon yüzde 16,67 olarak gerçekleşti.
Şu anda 14 bin 469 lira olan en düşük emekli maaşı da aynı oranda arttırılarak 16 bin 881 liraya yükseltildi.
Memur maaşlarına altı ayda bir yapılacak zamlar toplu iş sözleşmeleriyle (TİS) belirleniyor.
Fakat zam sonrası altı ayda enflasyon zam miktarından fazla olursa, fark sonraki zam döneminde maaşa ekleniyor.
Memurlara Ocak’ta yüzde 6’lık TİS zammı yapılmıştı.
Yılın ilk altı ayında enflasyon yüzde 16,67 olarak gerçekleşti.
Böylece memur ve memur emeklilerinin alacağı enflasyon farkı yaklaşık yüzde 10 oldu.
TİS zammı da eklenince Temmuz ayındaki maaşlara toplam yüzde 15,57’lik zam yapılacak.
SSK ve Bağ-Kur emeklilerine ise enflasyon oranı olan yüzde 16,67’lik bir zam yapılacak.
Peki bu zam oranı memurların geçinmesi için yeterli mi?
BBC Türkçe‘nin sorularını yanıtlayan Memur-Sen Genel Başkan Yardımcısı Hacı Bayram Tonbul, TİS’te belirlenen zam oranlarının hep enflasyonun gerisinde kaldığını, bu yüzden memurların yaşam koşullarının giderek zorlaştığını söylüyor.
TİS müzakerelerini yürüten ekipten Tonbul, insanların hissettiği enflasyonun TÜİK’in açıkladığı oranın çok üstünde olduğunu vurguluyor.
Tonbul’a göre günümüzde işe yeni başlayan bir memurun “Beş yıl sonra bir araba, on yıl sonra bir ev alabilirim” gibi hayat planları yapabilmesi gerek.
Bunun mümkün olmadığını söyleyen Tonbul, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Ama maalesef günümüzde yeni başlayan bir memur bırakın 5-10 yılı, ömür boyu alacağı maaşın tamamını biriktirse bile bunları hayal edemeyecek duruma geldi.
“Şimdi en düşük devlet memuru maaşı, evli ve iki çocukluysa 43 bin 500 TL civarında. Benim oturduğum apartmanın giriş katında 3+1 dairenin kirası 40 bin TL. Üstelik lüks semt de değil. 40 bin TL kira veren bir adam, 3 bin 500 TL’yle iki çocuğuna nasıl bakacak?”
Memurların aksine emekli maaşlarında ise TİS yok.
Bu yüzden yılın ilk altı ayındaki enflasyon yüzde 16,67 olduğu için SSK ve Bağ-Kur emeklilerine Temmuz’dan itibaren bu oranda zam yapılacak.
2008’de yapılan yasal değişiklikle emeklilerin büyümeden aldığı payın sınırlandırılması, aylık bağlama oranının düşürülmesi ve uzun çalışmanın etkisinin azaltılması sonucu emekli maaşlarının alım gücü yıllar içinde eridi.
Kaynak, Muhammed Enes Yildirim/Anadolu Agency via Getty Images
Günümüzde hükümet, emekli maaşlarının üstüne eklediği destekle en düşük emekli maaşını 14 bin 469 TL’ye çıkarıyor.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Grup Başkanvekili Leyle Şahin Usta’nın paylaştığı veriye göre yaklaşık dört milyon emekli bu aylığı alıyor.
Türkiye Emekliler Derneği, Türkiye’de 13,7 milyon kişinin emekli aylığı aldığını açıklamıştı.
Bu da, neredeyse her üç emekliden birinin en düşük emekli maaşını aldığı anlamına geliyor.
Hükümet en düşük emekli maaşını artırmazsa, Temmuz ayındaki zammın ardından kök emekli aylığı 14 bin 469 TL’ye ulaşamayan kişiler hiç zam almamış olacak.
Öte yandan hükümetten bugüne kadar gelen açıklamalar, bu miktarın artırılacağı yönünde.
Şubat ayında mahkeme kararıyla kapatılan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Emekli Sen’in başkanı Cengiz Yavuz da hükümetin bu rakamı bir miktar yukarı çekmesini bekliyor.
BBC Türkçe‘ye konuşan Yavuz, günümüzde emekli aylıklarıyla geçinmenin imkansız hale geldiğini, çok sayıda emeklinin için ikinci bir işte çalışmak zorunda kaldığını vurguluyor.
Aylık 14 bin 469 TL’lik emekli aylığının, enflasyonun iki katı oranında artırılsa bile geçinilebilir olmaktan uzak kalacağını belirten Yavuz, “Artık bu iktidardan hiçbir beklentimiz yok” diyor.
Yavuz’a göre en düşük emekli maaş asgari ücret, asgari ücretin de yoksulluk sınırının yarısı kadar olması gerek.
Türk-İş verilerine göre Haziran 2025’te yoksulluk sınırı 85 bin TL’yi aştı. En düşük emekli maaşının, bu miktarın yarısı olan 42 bin 500’e ulaşması için neredeyse üç katına çıkması gerekiyor.
Yavuz bunun için kaynağın istenirse bulunabileceğini düşünüyor, İspanya’nın NATO Zirvesi’nde savunma harcamalarını gayri safi yurt içi hasılasınınh yüzde 5’ine çıkarma talebini reddederek bunun yerine emeklilere kaynak aktarmayı seçmesini hatırlatıyor.
Memur-Sen Genel Başkan Yardımcısı Tonbul da günümüzde 60 bin TL alan bir öğretmenin emekli olduğunda maaşının 30 bin TL’nin altına indiğini söylüyor.
Tonbul, bu yüzden emekliliğe hak kazanmış çok sayıda kişinin görevine devam ettiğini fakat 65 yaşına gelenlerin de yaş haddinden emekli olmak zorunda kaldığını da sözlerine ekliyor.
Türkiye’de memurların TİS’leri genellikle iki yıllık imzalanıyor.
Bu yıl uygulanacak zam miktarı, 2023’te kararlaştırılmıştı. Memur-Sen o yılki müzakerelerde hükümetin verdiği teklifi kabul etmemiş, zam miktarı hakem heyeti tarafından belirlenmişti.
Ağustos ayında da 2026 ve 2027’yi kapsayacak TİS için görüşmeler başlayacak.
Memur-Sen Genel Başkan Yardımcısı Hacı Bayram Tonbul, bu yılki TİS görüşmelerinde refah payı taleplerinin olacağını söylüyor.
Tonbul, “Biz umut varız ama inşallah toplu sözleşme imzalanarak masadan kalkılır” diyor ve ekliyor:
“Toplu sözleşmeyi hakeme gitmeden çözmek en güzel yolu ama o da gelecek tekliflere bağlı.”