Vishwam SankaranBilim ve Teknoloji Muhabiri

NASA’nın Perseverance Mars aracı, miğfer şeklindetuhaf bir kaya parçası tespit etti ve bu, rüzgarlarınKızıl Gezegen’in yüzeyini günümüzde bile nasıl şekillendirdiğine dair yeni ipuçları sundu.

Tamamen küçük kürelerden oluşan bu sıradışı “cadı şapkası” veya “miğfer şeklindeki” kaya parçası, internette dikkat çekti.

NASA Perseverance ekibinin sözcüsü David Agle, Space.com’a, “Bu şapka şeklindeki kaya parçası küreciklerden oluşuyor. Bu kayanın hedef adı Horneflya ve onu asıl dikkat çekici kılan şey, şekli değil, neredeyse tamamen küreciklerden oluşması” diye konuştu.

Öncü NASA gezginiMars’taki kum dalgalarını inceleyerek rüzgarların Kızıl Gezegen’in yüzeyini nasıl şekillendirdiğini daha iyi anlamaya çalışıyor.

Uzay aracı şu ana kadar Mars’ın uzak geçmişinde eski kayalarda kaydedilen süreçleri çözmeye odaklanmış olsa daaraştırmacılar, modernMarsortamının arkasındaki bilimi daha fazla keşfetmek için henüz çalışmaya başlamadı.

Örneğin, Perseverance uzay aracının öncülü Curiosity, Mars’ın Gale kraterinin tabanındaki “Namib Kum Tepesi”nde yer alanaktif kumulların ikonik görüntülerini yakaladı.

Ancak daha küçük kum dalgaları ve hareketsiz, tozla kaplı kumullar da Mars yüzeyinde yaygın.

Uzay aracı yakın zamanda “Kerrlaguna” adlı bir bölgeyi keşfetti. Bu bölgede dik yamaçlar, kum dalgaları dolu bir alana dönüşüyor.

Bunlar, yüksekliği 1 metreye ulaşan, rüzgarla şekillenen büyük kum oluşumları.

“Westport” adlı bölgedeki kil ve olivin bakımından zengin kayaları inceledikten sonrauzay aracı,güneye doğru hareket etmeye başladı.

Ancak NASA, “Midtoya” adlı bir kaya çıkıntısına tırmanmaya çalıştığında, dik yamaç ve taşlık zeminin ilerlemeyi neredeyse imkansız hale getirdiğini söyledi.

Perseverance ekibi daha sonra uzay aracını, Midtoya bölgesinden yuvarlanmış olma ihtimali yüksek olan, Horneflya gibi kürecik bakımından zengin kayaların bulunduğu daha düz bir araziye yönlendirdi.

Bilim insanları, Perseverance’ın son zamanlarda tespit ettiği tüm bu özelliklerin, rüzgar ve suyun modern Mars yüzeyinde oynadığı rolü daha iyi anlamaya yardımcı olabileceğini söylüyor.

NASA’nın uzay aracı, SuperCam, Mastcam-Z ve MEDA bilimsel araçlarını kullanarak bu ortamları, kum tanelerinin boyutuylakimyasını ve zamanla oluşmuş olabilecek tuzlu kabuklarını niteliyor.

Araştırmacılarbu gözlemlerin gelecekteki astronotların Kızıl Gezegen’i keşfederken arazi haritalarını belgeleyiphazırlamasına imkan sunacağını ve Mars topraklarında hayatta kalmalarını sağlayacakkaynakları bulmalarına katkı sunabileceğini söylüyor.

Bilim insanları, “Kerrlaguna”dan toplanan verilerin analizinin, uzay aracının planlanan rotasının ilerisinde yer alan”Lac de Charmes”daki daha geniş bir Mars kayası alanına yönelik daha kapsamlı bir görev için daha kapsamlı bir görev için prova niteliği taşımasını umuyor.

Independent Türkçe,independent.co.uk/space